Kennisnet Programma Online Leren in Balans, Plan van aanpak, schooljaar 2014- 2015 Een weg naar aantrekkelijk en betaalbaar onderwijs in het mbo. Inleiding: Voor het schooljaar 2014 – 2015 staat het door ontwikkelen van het programma Online Leren in Balans voor zowel de BBL- als de BOL-opleidingen op de agenda als een van de speerpunten voor het mbo. In het afgelopen jaar is een document ontwikkeld met daarin de bouwstenen van het OLiB-model (eigenlijk een methodiek) waarmee scholen aan de slag kunnen gaan om hun eigen invulling daaraan te geven. Echter, de bouwstenen zijn nog maar zeer beperkt ontwikkeld en kunnen als zodanig nog niet fungeren als leidraad voor scholen om hun eigen implementatie ter hand te nemen. Alle vier de bouwstenen moeten nog een sterke verbeterslag krijgen. Dit is zeker de moeite waard en het is ook de vraag vanuit de instellingen. Afgelopen maanden is gebleken dat er veel vraag is naar de elementen van het OLiB-model: hoe pas ik online leren in bij het herontwerp van de opleidingen, hoe kan ik opleidingen efficiënter, betaalbaar organiseren, hoe kan ik uitdagend, modern en meer persoonlijk gericht onderwijs vormgeven. Tien opleidingen hebben zich gemeld om mee te doen of mee te denken met de ontwikkeling van het OLiB-model en de componenten daarvan. Graag willen zij ook participeren in een groep van scholen die ervaringen willen delen en samen nadenken over hoe e-learning in de praktijk vorm kan krijgen. Noem het een e-learning community (genoemd in een oproep van het Noorderpoort College), een online-leren netwerk,, een platform voor ….. Er zijn natuurlijk al heel veel online communities ingericht, lang niet altijd met veel succes. Het gaat erom dat de behoefte bij deze groep scholen voldoende groot is, dat men zich aan het Online Leren in Balans programma wil committeren, zodat dit het vehikel kan worden dat het model verder vorm geeft. Het hoeft daarbij geen massaal bezocht platform te worden maar gewoon een handig instrument om communicatie, delen van kennis en ervaringen, nieuwsvoorziening en samenwerken faciliteert. Met twee of drie scholen willen we een pilot opzetten en daarmee de verdieping onderzoeken en vormgeven, die ervaringen beschrijven en voorleggen aan de andere deelnemende scholen. Scholen zijn dus niet allemaal op dezelfde manier betrokken. De andere scholen worden niet vanuit het project geholpen met implementatie. Hopelijk zal dit vanuit het platform gaan gebeuren doordat scholen daar ervaringen en kennis gaan delen. Het momentum daarvoor lijkt nu te ontstaan met Focus op Vakmanschap en de nieuwe kwalificatiestructuur als grote heroriëntatie op het mbo-onderwijs. Dit plan van aanpak voor het komende schooljaar heeft als doel om het OLiB-model naar het gewenste niveau te tillen. Een niveau waarop het als handreiking kan fungeren voor andere scholen om ook online leren een plek te geven in hun onderwijs. Het OLiB-model bestaat uit vier bouwstenen:
Uitgangspunten: Kennisnet stelt een team samen waarmee het projectplan wordt uitgevoerd. Dit OLiB-projectteam zal bestaan uit de 2 programmamanagers mbo, de strategisch adviseur onderwijs innovatie, de projectmanager onderwijstijd en externe adviseurs. De externe adviseurs zullen zich met name richten op de ondersteuning van scholen bij de invulling van het OLiB-model binnen de school en de doorontwikkeling van het rekenmodel. Een van de programmamanagers is tevens projectleider. Vraagsturing: Vraagsturing vanuit de MBO Raad is belangrijk bij de aanpak van thema’s voor het mbo. In overleg tussen saMBO-ICT en Kennisnet is het thema opgenomen in de meerjarenplannen van Kennisnet en saMBO-ICT. Vraagsturing komt ook vanuit de Kennisnet-ambassadeurs. SaMBO-ICT neemt het ambassadeursnetwerk over zodat dit thema zeker op de agenda blijft. De ambassadeurs hebben het thema besproken op hun bijeenkomst in juni j.l. bij het Zadkine in Rotterdam en het staat ook voor volgende bijeenkomst op 1 oktober bij het ROC Midden Nederland breed op de agenda. In het kader van dit project zijn vooral de ervaringen vanuit de scholen van belang. Al werkende vanuit die ervaringen met de scholen in een aantal pilots zal het product verder ontwikkeld worden. Activiteiten zullen zich vooral richten op het ondersteunen van een aantal scholen (pilots) bij de invulling van hun onderwijs langs dit OLiB-model. Daarnaast richt het project zich op het bijeenbrengen van zoveel mogelijk expertise, ervaringen en denkkracht om enerzijds online leren in het mbo een duidelijk stimulans en kwaliteitsslag te geven en anderzijds dit OLiB-model naar het benodigde kwaliteitsniveau te brengen. Criterium hiervoor is dat scholen aangeven dat ze hiermee een bruikbaar instrument in handen hebben om hun onderwijsontwikkeling mede zinvol vorm te geven. (Hoe is dit te meten? Bijvoorbeeld door kwalitatieve evaluaties te houden?)) Onderwijstijd is een belangrijk issue bij de onderwijsvernieuwing in het mbo. Tot nu toe heeft de toepassing van urennormen die vernieuwingen eerder vertraagd dan versneld. Nu de minister andere normen ten aanzien van onderwijstijd gaat hanteren lijkt de weg meer open om nieuwe vormen te gaan uitproberen en te implementeren. Het Adviespunt Onderwijstijd is direct betrokken bij de ontwikkeling van het Online Leren in Balansmodel en zal mogelijke invullingen ook direct willen toetsen aan het evaluatiekader dat zij ontwikkeld heeft. Activiteiten: In het komende schooljaar worden de volgende activiteiten ontwikkeld om het OLiB-model te verbeteren: De visie, het concept
De ict functionaliteiten: Aan de hand van het concept zal een overzicht van benodigde ict-functionaliteiten verder worden ontwikkeld. Uiteindelijk kunnen daar verschillende keuzes in gemaakt worden hetgeen in beeld gebracht moet worden. Op grond van het functionaliteitenschema zullen enkele ‘voorbeeld applicatielandschappen’ worden ontwikkeld. Overleg met leveranciers over functionaliteiten en koppelingen zal mede hiervoor input opleveren.
Algemeen:
Benodigde inzet Kennisnet: Zoals aangegeven zal Kennisnet dit project maximaal ondersteunen met de inzet van een breed georiënteerd projectteam:
Pilots: Intussen heeft zich al één instelling gemeld om als pilot mee te doen, het Citaverde College wil met haar locaties in Limburg-Zuid het komende jaar een nieuwe invulling aan haar BOL opleidingen gaan geven en dit model als uitgangspunt hanteren. Inleidende besprekingen met het CvB, de onderwijsdirectie van de locaties en de staf (hoofd innovatie en onderwijs) hebben opgeleverd dat Citaverde hier graag mee aan de slag gaat en als zodanig ook ondersteuning van Kennisnet heeft gevraagd met name op het vlak van de inzet van ict in zowel het primaire als het secondaire proces. Daarnaast heeft het Deltion zich aangemeld, daar lopen al een aantal pilots met online leren een het Deltion wil die graag afzetten tegen het model (of andersom). Daarnaast is er nog de mogelijkheid dat er nog een derde pilot gaat lopen. Monitoren van lopende projecten: Er zijn al een aantal projecten in de afgelopen jaren gestart met online activiteiten en die hebben zich als zodanig gemeld om deel te nemen aan het online-leren netwerk, om het model te toetsen en te evalueren en om het rekenmodel te valideren. Het gaat daarbij om:
Vergroten van commitment – een klankbordgroep: Het plan is om een kleine klankbordgroep te formeren van managers en bestuurders uit het veld die het project beoordelen op kwaliteit en validiteit. Zij zullen op de hoogte gehouden worden door de projectleider en enkele malen in het schooljaar samen met de strategisch adviseur onderwijsontwikkeling en de projectleider bijeenkomen om de ontwikkelingen te bespreken. Als deelnemers aan de klankbordgroep zullen benaderd worden: Budget: Er zal binnen die programma niet met subsidies of andere geldstromen gewerkt gaan worden. Iedere instelling zorgt zelf voor de inzet die nodig is om als belangstellende deel te nemen dan wel een pilot uit te voeren. Kennisnet zorgt voor de nodige inzet en begeleiding om het programma in goede banen te begeleiden. Planning: Het plan van aanpak is half september beschikbaar, samen met het startdocument Online Leren in Balans (inclusief rekenmodel). Dit document is bedoeld voor deelnemende instellingen ter oriëntatie. Het is nog geen publicatie die mbo breed gedeeld zal worden. Half september wordt ook een offerte aanvraag uitgezet voor de externe ondersteuning van het project. Begin oktober moet dat leiden tot een gunning daarvan. Wat betreft het netwerk zal eind september het virtuele platform gereed zijn. Half oktober zal een eerste fysieke bijeenkomst georganiseerd worden. De pilots starten 1 oktober (Citaverde en Deltion). Een derde wordt nog gezocht. Op 1 oktober presenteren Frans en Leo dit plan van aanpak bij de ambassadeursbijeenkomst op het ROC Midden Nederland. Ook worden daar twee praktijkcases online leren gepresenteerd (Midden Nederland en Noorderpoort). Zoetermeer, 23 september 2014 Leo Bakker, programma manager mbo Kennisnet Frans Schouwenburg, strategisch adviseur onderwijs innovatie Kennisnet. Bijlagen: Startdocument Online Leren in Balans, OLiB BBL en BOL vs 4.1 OLiB Rekenmodel vs 0.6 |